گرچه که علاقه ای ندارم در این وبلاگ به مسائل روزمزه اقتصادی بپردازم اما بنا به احساس وظیفه در جهت روشن کردن افکار هموطنان، لازم دیدم که حقایقی در مورد " طرح سپرده طلا" در بانک صادرات بیان کنم، متاسفانه می توان گفت این طرح بیشتر به نوعی کلاه برداری شبیه است تا سپرده سرمایه گذاری. (لازم است دوستان قبل از هرگونه اقدامی به دقت مشخصات آن را بررسی نمایند تا متضرر نگردند.) کمی دقیق تر به آن نگاهی می اندازیم:
در آغاز لازم به توضیح است که این حساب بنا به تعریف، معادل ریالی قیمت جهانی طلا است و هیچ ربطی به بازار طلا و سکه داخل کشور ندارد. به عبارت دیگر هنگام افتتاح حساب قیمت جهانی طلا را در قیمت دلار ضرب کرده و به همان اندازه "گرم طلا" به شما تعلق می گیرد.(حداقل موجودی کمتر از 5 گرم طلای خالص نیست)
1 در مرحله افتتاح حساب یک درصد کارمزد از کل موجودی کسر می شود.
2 همچنین در مرحله افتتاح حساب نرخ دلار بر مبنای مرجع خود بانک صادرات به مشتری اعلام می شود. این در حالی است که هنگام بستن حساب نرخ دلار بر مبنای اعلام بانک مرکزی محاسبه می شود!
3 علاوه بر اینها در هنگام بستن حساب نیز بانک سه درصد از کل سود نهایی را نیز برای خود منظور می کند. البته اگر مشتری ضرر کرده باشد بانک از این حق خود! می گذرد.
4 نکته قابل ذکر در این حساب، شیوه محاسبه نرخ طلا است که بصورت لحظه ای محاسبه می گردد، این به آن معنا است که بانک چه هنگام افتتاح حساب و چه بستن آن نرخ طلا را برمبنای روز محاسبه نمی کند. که حتی برای افراد داخل صف نیز ممکن است یکسان نباشد! و بدیهی است که برای اکثر افراد ممکن نیست که از نرخ دقیق لحظه ای اطلاع یابند.(شدت سوء استفاده را خودتان محاسبه کنید.)
5 بانک صادرات بیان نموده است که هرگونه نوسانات نرخ طلا در بازار داخلی در محاسبه نرخ سود دخیل نبوده و به عبارت دیگر این حساب تنها بر اساس افزایش خالص نرخ طلا استوار است که باید توجه داشت که درصدی از همان افزایش قیمت طلا نیز به دلیل کاهش ارزش دلار در بازار جهانی بوده است که سود محسوب نمی گردد.
با توجه به این نکته که خرید و نگه داری طلا (بصورت خام-سکه)عموما جهت ثابت نگه داشتن ارزش سرمایه صورت می گیرد و در این روش سرمایه گذاری-"سپرده طلا"- میزان تورم در محاسبات لحاظ نمی گردد (که اصلی ترین عامل کاهش ارزش سرمایه است). همچنین کارمزد نسبتا بالایی نیز به عناوین مختلف از جمله کارمزد افتتاح یا سود نهایی از سرمایه کسر می گردد و از همه مهم تر در تبدیل نرخ دلار به ریال از شاخص های متفاوتی استفاده میشود، سرمایه گذاری در این حساب نه تنها سودی ندارد بلکه با توجه به رقم بالای تورم کاهش ارزش سرمایه را نیز باعث می شود.
به فرض اگر با نرخ امروز طلا (1800 دلار در هر اونس) حسابی باز شود و صاحب حساب بخواهد پس از رسیدن آن به 1900 دلار حساب را ببندد، با فرض ثابت بودن نرخ دلار 5.5% سود بایستی نصیب صاحب سرمایه شود که با کسر حدود 4% کارمزد و سود بانک، تنها یک و نیم درصد سود باقی می ماند که در عمل آن هم با توجه به اختلاف محاسبه نرخ دلار، کلا از میان می رود! بگذریم که در این مدت تورم چه میزان از ارزش کل سرمایه کاسته است.
با اینکه انگیزه بانک ها از ایجاد چنین حساب هایی کاهش نقدینگی و جذب سرمایه است که با توجه به کاهش دستوری نرخ سود بانکی و فرار سرمایه از بانک ها، اجرا می شود. اما تبلیغات گسترده بدون ذکر حقایق و اجحاف در حق مردم در حین اجرا باعث می شود که چنین طرح هایی خیلی زود با شکست مواجه شوند. و نوعی سود کوتاه مدت و یکبار مصرف را برای مجری طرح به دنبال داشته باشند. همانطور که میبینیم با توجه به زمان کوتاه اجرای طرح(خردادماه) و استقبال اولیه و افزایش چشمگیر نرخ جهانی طلادر این مدت، امروزه مشتریان از این خدمات ناراضی اند.(+ یا +)
متاسفانه این روزها نبود حقیقت و صداقت در تمامی سطوح جامعه دیده می شود و این زنگ خطری است برای جامعه امروز ایران.
خصوصا آنکه تا امروز سیستم بانکی دولتی در ایران به خوش حسابی و اطمینان سرمایه گذاری مشهور بوده است و دقیقا برطبق گفته های خود عمل نموده است حتی اگر مورد پسند افراد نیز نبوده، حداقل همخوانی در گفتار و رفتار بانک دیده میشده است.
شنیدن خبرهای اختلاس میلیارد دلاری از بانک های دولتی، تاسیس قارچ گونه موسسات مالی و بانک های مختلف خصوصی و همچنین اجرای چنین برنامه هایی باعث میشود که بتدریج اعتماد عموم به بانک ها نیز -مانند سایر بخش های حکمرانی- خدشه دار شود. که بازگرداندن این اعتماد از دست رفته دیگر کار آسانی نخواهد بود.
به امید روزی که شفافیت و صداقت نه تنها در سیستم های مالی، بلکه در تمامی جامعه گسترش یابد.
پی نوشت:
بانک صادرات در تبدیل واحد اونس به گرم به جای ثابت 28.3 (استاندارد اونس) از ثابت 31.103 (Troy ounce) استفاده می کند.
