پیام سیاسی حملات تهران و واکنش جمهوری اسلامی

1. اول لازم است که نگاهی به عمق و اهمیت حملات داعش -عربستان- در تهران بیاندازیم.
دو حمله به صورت همزمان و غیر تصادفی در دو نقطه مهم و معنادار حکومتی تهران انجام شد، انتخاب مقبره آیت الله خمینی به عنوان نماد انقلاب اسلامی ایران و ورود به ساختمان مجلس ایران که نماد دولت مستقر جمهوری اسلامی است.
گرچه ساختمان مجلس بهارستان نسبت به ساختمانهای پاستور و بیت رهبری از حفاظت کمتری برخوردار است ولی همین نفوذ مسلحانه و مقاومت چندین ساعته بعلاوه مخابره ویدئو از درون ساختمان اداری مجلس بنوعی افراشتن پرچم و تحقیر دستگاه حفاظتی و اطلاعاتی است که در اینجا سپاه متولی اش است.

حضور پرتعداد فرماندهان عالی رتبه سپاه در محل حادثه نشان از اوج غافلگیری و سردرگمی اطلاعاتی سپاه -که امروزه متولی اصلی برقراری امنیت است و در سالهای اخیر رقیب و جایگزین وزارت اطلاعات شده است- دارد. از قضا چند روز پیش همین سیستم اطلاعاتی سپاه مسئول کانال تلگرام وزیر اطلاعات را بازداشت کرده بود!
بدیهی است که همه واکنش های اشخاص و رسانه های جمهوری اسلامی به این عملیات بسیار هماهنگ و پرمعنی ناچیز انگاری توام با تمسخر باشد. که در اوج این اظهارات شخص آیت الله خامنه ای از واژه "ترقه بازی" برای توصیف این حملات استفاده کرد.

اندکی دقت به زمان و مکان و سبک حملات نشان می دهد که عملیات "تروریستی" تهران حداقل جنبه "ترور" و وحشت آفرینی را داشته و حداکثر پیام سیاسی و هماوردی اطلاعاتی و امنیتی. چرا که داعش این بار در ایران برخلاف شهرهای اروپایی هدفش نه به حداکثر رساندن کشته ها که ابراز مخالفت با روند تاریخی دخالت جمهوری اسلامی در منطقه و "شعیه سیاسی" است.
برای ترساندن و کشتن حداکثری کافی بود که این عملیات ها در اماکن شلوغ مانند مترو، بازار یا یک هفته قبل بجای صحن خالی آرامگاه آیت الله در میان انبوه جمعیت انجام شود. اتفاقا همین فاصله زمانی اندک میان سالگرد درگذشت آیت الله خمینی و این اقدام خود پیام مهمی را می رساند که می تواند به "شلیک تیر اخطار" برای نظام ایران تلقی شود.

2. طبق معمول 30 ساله، آیت الله خامنه ای بر خلاف یک فرد مذهبی و اخلاق مدار، بدون توجه به درگذشت هموطنان و عرف رایج و انسانی همدردی با بازماندگان، واکنشی کاملا سیاسی و خودکامه گرفت و با تمسخر کوچکی این عملیات اولا حضور نظامی چند ساله ایران در سوریه  و عراق را توجیه کرد و ثانیا به استهزای دولت روحانی، وعده های انتخاباتی و خواست مردم پرداخت.  همچنین ایشان گویی که مترصد فرصتی بوده برای جواب دادن به خواست و رای مردمی که به وعده های شیرین حسن روحانی رای داده اند، ولایتمداران و نیروهای ارزشی هوادارش را موکدا به خودسری و سرکوب مخالفان تشویق کرد و به عنوان فرمانده کل قوا از اصطلاح "آتش به اختیار" استفاده کرد که در معنای نظامی بمعنی هدف قرار دادن هر چیزی -در سمت رقیب و دشمن- بدون نیاز به اجازه از سلسله مراتب فرماندهی است.
این طرز بیان و اساسا استفاده از همچین فضایی برای چنین اصطلاحاتی نشان می دهد که او هنوز خطر دولت روحانی دوره دوم و تغیرات نرم را بسیار بیشتر از حملات خارجی و تروریستی می داند وگرنه معنی ندارد که دقیقا در جایی که همه رهبران کشورها به همدلی و اتحاد مردم تشویق می کنند او برعکس تلاش کند که اندک قبیله خودش را علیه اکثریت -خواست- مردم بشوراند.

3. نگاهی به اوضاع منطقه در روزهای اخیر نشانه های خوبی برای ایران ندارد.
اولین سفر خارجی ترامپ به عربستان سعودی همراه بود با کلید خوردن پروژه ای که احتمالا یکی از اهداف آن کوتاه کردن دست ایران در منطقه است. البته هنوز معلوم نیست که این کوتاه کردن دست ایران از منطقه آیا به درگیری نظامی مستقیم با ایران منجر می شود یا خیر. پاسخ این سوال تا حد بسیاری به واکنش آیت الله خامنه ای و سپاه پاسداران بستگی دارد.
پیام عربستان تقریبا روشن است. ایران باید دست از مداخله در کشورهای منطقه بردارد و حاکمیت ملی کشورها را به رسمیت بشناسد.
تفکرات شیعه گستری آیت الله ها در ایران باعث شده که عربستان امروز مانند عراق زمان صدام در پاسخ به درخواست انقلاب آیت الله خمینی به شیعیان عراق درصدد دفاع از خود بربیاید. خصوصا که حضور ایران در یمن -حیاط خلوت عربستان- و تلاش برای ایجاد حزب الله دوم در کنار مرزهای عربستان اقدام خوشایند خاندان آل سعود نیست. خصوصا که اقلیت قابل توجهی در عربستان شیعه هستند و این خطر خارجی شیعه گستری در قدم بعدی بدرون عربستان کشیده خواهد شد و تهدید کننده حاکمان عربستان است.

به نظر می رسد پرزیدنت ترامپ برخلاف اوباما، دست عربستان را برای خریدهای نظامی باز کرده و چراغ سبز همراهی را به اعراب داده است. بیرون کردن قطر از کلوب اعراب منطقه به عنوان کشوری که بطور کامل مطیع و همراه سیاست های عربستان نیست پیام درون قبیله ای به سایر متحدان عرب است و از نتایج چراغ سبز امریکا به عربستان.

با ریاست جمهوری ترامپ، عربستان امروز این فرصت تاریخی را پیدا کرده که به آرزوهای منطقه ای اش جامه عمل بپوشاند. و بدیهی است سالها حمله و تحقیر تهران به ریاض امروز پاسخش چه باشد! در آخرین سخنرانی قبل از حملات تروریستی به تهران آیت الله خامنه ای هرچه می توانست از توهین و تحقیر نثار حاکمان عربستان کرد و دولت عربستان امروز خردمندتر از ایران بدون ذره ای واکنش هیجانی درعمل برنامه هایش را برای -حداقل- عقب نشینی ایران اجرا خواهد کرد.

4. پیش بینی ام نسبت به آینده نزدیک چندان روشن نیست، خصوصا که آیت الله خامنه ای نشان داده که حداکثر کله شقی را تا تغیر موضع -بخوانید نرمش قهرمانی- بکار خواهد برد. و سالها مقاومت ایشان بر عدم تسلیم هسته ای با هزینه صدها میلیارد دلار و اتلاف سال ها، زندگی 80 میلیون ایرانی نمونه قبلی سبک حکومتداری و دیدگاههای مدیریتی ایشان است.
بعضی گمانه زنی می کنند که آیت الله ها در نهایت ایران تا ایران را تبدیل به سوریه دوم نکنند دست برنخواهند داشت، اما شخصا اعتقاد دارم که مردم ایران حضور پررنگ تری در صحنه دارند و این فشار داخلی اجازه ماجراجویی بیشتر خارجی را به آیت الله ها نخواهد داد.
باید منتظر ماند و دید که بالاخره کی سیاست کوچک انگاری و تحقیر و تمسخر "کاغذ پاره ها" و "ترقه بازی" به اتمام می رسد و جمهوری اسلامی بمانند سایر حکومت های مسئولیت پذیر جهان، خوشبختی و رفاه مردمش را برسمیت می شناسد و امکانات را نه برای توسعه اندیشه های ایدئولوژیک با کمک اسلحه، که برای رفاه مردم ایران و فراتر، شیعیان -مورد قبولش- بکار خواهد برد.

پی نوشت:

1. به بازماندگان حملات تهران تسلیت عرض میکنم و امیدوارم مردم ایران بتوانند روزی بدور از ترس از سایه جنگ و ترور زندگی کنند.
2. مطلب 4 ماه پیش با عنوان "احتمال جنگ محدود در خاورمیانه" هنوز ارزش مطالعه دارد گرچه امروز هدف ها کمی روشنتر شده است!
3. تصویر بالا نگاه نگران سرداران غیب پرور و سلامی بترتیب رئیس بسیج، و جانشین فرمانده کل سپاه در محوطه مجلس. (گزارش شده که فرمانده کل سپاه نیز در زمان حمله حضور داشته است)

۲ نظر:

Hasanagha گفت...

مثل همیشه تحلیل خوب و دقیقی نوشتید مرسی
یک سوال از لحظه حمله به مجلس مرا قلقلک می‌دهد.
چه کسانی از درون سیستم به تروریست‌ها کمک کردند؟ ورود به مجلس حتی ساختمانها جانبی آن نباید کار ساده‌ای باشد. خصوصا در مملکت امنیتی مثل ایران. من دوازده سال پیش مجبور شدم چند روزی به ادارات ایران مراجعه کنم اکثر ادارات بدون کنترل اجازه ورود نمی دادند. چگونه ممکن است به این راحتی وارد مجلس شد؟

آرسین گفت...

ممنون حسن آقای عزیز،

عمیقا اعتقاد دارم که این آغاز یک زنجیره است که به تسلیم یا فروپاشی ج.ا منتهی خواهد شد. به این نشانه که اولا امریکا بطور نامحسوس ورود ایرانیان را به خاکش محدود کرده و ثانیا در اقدام اخیر یکی از زبده ترین ماموران سازمان سیا را به امور ایران منصوب کرده است.
صحبت پرزیدنت ترامپ هم بعد از قطع رابطه عربستان با قطر مشخص است "امیدوارم این اقدام قدمی باشد جهت پایان تروریسم در منطقه" -یا همچین مضمونی-!

اما راجع به همکاران این 5 نفر، قطعا این افراد همکاران و همدستانی در بیرون داشته اند و هنوز سیستم اطلاعاتی ایران نتوانسته از آنها سرنخی کسب کند. عملیات هماهنگ با چنین پیام عمیق سیاسی بهیچ عنوان در کنترل و توان چند نفر انتحاری خودمختار نیست.
به همین علت پیش بینی می کنم که قدم بعدی عربستان بعد از تحمل شاخ و شانه کشیدن های آیت الله و سپاه، هم عرض و یا بزرگتر قبلی انجام شود و احتمالا با تلفات بیشتر. و قطعا تا تغیر رویه آیت الله از مداخله در کشورهای منطقه یا برخوردهای سنگین تر ادامه خواهد داشت.

متاسفانه سرعت تغیرات بسیار زیاد و غافلگیر کننده برای عقلای نظام است. این بار برخلاف تحریم و هسته ای، جمهوری اسلامی فرصت زیادی برای چانه زنی و معامله ندارند.
هم ترامپ دست اعراب را برای تهیه جنگ افزار باز گذاشته هم 40 سال شیعه گستری انقلاب اسلامی کینه ای عمیق بدل اعراب نشانده است. (این بار مطمئنا تصمیم دارند سرمار را به سنگ بکوبند)