موشک بالستیک بدون کلاهک هسته ای، خودزنی جمهوری اسلامی؟

همانطور که در خبرها اعلام شد، مذاکرات هسته ای همچنان بدون رسیدن به توافق دنبال می شود و علاوه بر مذاکرات دیپلماتیک، جزییات فنی موضوعات هسته ای و میزان غنی سازی ایران، نگاه ها به برنامه های موشکی ایران دوخته شده است. حتی شایعاتی مطرح شده که علت "عدم توافق" همین برنامه موشکی ایران است.
در توجیه برنامه های موشکی، مقامات ایرانی ادعا می کنند که این برنامه ها بخشی از سیستم دفاعی معمول است، اما طرف های غربی این ادعا را قبول ندارند.

نگاه دقیق تر به موضوع موشک های قاره پیما که نگرانی جدید قدرت های غربی در توافق های اتمی و نظامی با ایران است، نشان می دهد که سوظن طرف غربی چندان بیراه نیست. چرا که در منطق نظامی و جنگ، یکی از بدیهی ترین مسائل این است که تسلیحات بکار برده شده نباید از هدف آنها با ارزشتر باشد! چرا که در غیر این صورت کشور گلوله انداز خسارت بیشتری متحمل می شود، و ادامه جنگ در هردوجنبه حمله و دفاع به ضرر خواهد بود!

نگاهی به هزینه های سرسام آور تولید موشک های قاره پیما بیانگر آن است که در صورتی پرتاب این غول تکنولوژی و هزینه باید میزان خسارت وارد شده به کشور هدف، بیشتر از کشور پرتاب کننده باشد. مثلا در مورد موشک های بالستیک دوربرد که قیمتی حدود 90 میلیون دلار دارند، به هیچ عنوان منطقی نیست آنها را تنها با چند کیلو ماده منفجره -T.N.T- به سمت هدف پرتاب کرد. چرا که هزینه پرتاب از محل اصابت احتمالی آن بیشتر خواهد بود. برای تصور بهتر در تجهیزات نظامی، مانند این است که هواپیمای F-18 (که قیمتی مشابه دارد) بسازیم/بخریم و بطور یکبار مصرف از آن -کوباندن به هدف- استفاده کنیم! علاوه بر اینکه دقت اصابت به هدف در این موشک ها کم است و همینطور بدلیل سایز بزرگ و خط سیر مشخص، احتمال هدف قرار گرفتن توسط سیستم های ضد موشکی بالایی دارند.

بدیهی است که هیچ عقل سلیمی این توجیه بی منطق را نمی پذیرد و اساسا، اعلام "استراتژی دفاعی" با اینچنین منطقی بیشتر خنده دار است تا نگران کننده. بعلاوه باید در نظر داشت که هزینه های تحقیق و توسعه و ساخت چنین جنگ افزارهایی برای ایران که شامل تحریم های گوناگون نظامی است بمراتب بیشتر خواهد بود. همانطور که عملا، هیچ کشوری بدون داشتن سلاح هسته ای اقدام به ساخت موشک های قاره پیما نکرده و نمی کند. چرا که نه توجیه اقتصادی دارد و نه توجیه نظامی و دفاعی.

بازدید آیت الله خامنه ای از نمایشگاه هوافضای سپاه و خوشایند ایشان از فعالیت های کنونی، و تاکید بر ادامه مسیر جنگ ستارگان! نشان می دهد که جمهوری اسلامی در عمل قصد باز ایستادن از بلند پروازی های نظامی و هسته ای ندارد و به قول فرمانده نیروی دریایی سپاه هدف این گروه مقابله نظامی با ارتش امریکا (نیروی دریایی) است که بودجه ای 6 برابر صادرات نفت ایران (4% درآمد ناخالص این کشور) دارد. البته ایشان هیچ اشاره دیگری به هماوردی در سایر بخش های کشور امریکا نمی کند و اینکه چرا در زمینه های آموزش، اشتغال، تولید، صنعت، بهداشت، رفاه، تکنولوژی و... با امریکا رقابت نمی کنیم. و تمام تلاش سپاه و آیت الله خامنه ای برای هماوردی در بُعد نظامی است. که حتی به فرض محالِ برابری قدرت نظامی، هیچ تضمینی برای پیروزی در جنگ احتمالی وجود ندارد.

تقریبا بر همگان مشخص است همانطور که هزینه های چند صد میلیارد دلاری آیت الله خامنه ای در مقوله هسته ای، فراتر از ساخت نیروگاه 1000 مگاواتی بوشهر جهت داشتن برق ارزان و پاک است، پروژه های موشکی ایران هم هدفش نه فرستادن میمون به فضا و نه استفاده نظامی جهت حمل کلاهک های متعارف جنگی است. اما تفاوت عمده میان پروژه غنی سازی هسته ای با ساخت موشک های قاره پیما آن است که در اولی تجهیزات و تکنولوژی ساخته شده از بین نمی شود، اما دومی -موشک- جهت منفجر شدن ساخته شده و تمام تکنولوژی های بکار رفته در آن در کسری از ثانیه منهدم می شود. علاوه بر اینکه موشک قاره پیما، "قدمی تکمیلی" بعد از دارا بودن سلاح هسته ای بوده، و بسیار پرهزینه تر، دقیق تر و تکنولوژیک تر از غنی سازی است. که عمدتا کشورهای ثروتمند -از نظر علمی و مالی- توانایی ساخت و سرمایه گذاری های مربوطه را دارا هستند.

گرچه که با ادامه روند کنونی، عدم توافق هسته ای ایران و 6 قدرت جهانی قابل پیش بینی است، اما با وضعی که از اقتصاد درحال اضمحلال ایران سراغ داریم، این گزافه گویی های نظامی حتی سرابی از قدرت نمایی نظامی را هم ندارد و محتمل است که ایران تنها جهت حداکثر کردن بسته مشوق غرب، اندکی برمواضعش پافشاری کند و در دقایق نهایی پایان مهلت گفتگو، به دستور ولی امر مسلمین، دستور سازش صادر شود و کلیه بلند پروازی های هسته ای و موشکی حداقل تا رهبر بعدی نظام اسلامی، تعطیل شوند.

تاریخ اخیر نشان داده که توافق های بدست آمده جمهوری اسلامی معمولا در ضعیف ترین شرایط و بعد از صرف هزینه های بسیار بدست آمده است. چرا که آخرین نفری که به "وضعیت اسفبار" شرایط بد پی می برد، تصمیم گیرنده اصلی مسائل کشور است.

پی نوشت:
1- صنایع هوافضا نیازمند دانش پیشرفته و بسیار گران و پرهزینه است و سرمایه گذاری در آن معمولا بعد در مراحل بعد از توسعه زیرساخت های اولیه صنعتی، رفاهی، انسانی کشورها انجام می شود.
2- کلاهک های غیر اتمی نیز در تئوری برای موشک های قاره پیما طراحی شده اند، اما با توجه به هزینه های سرسام آور پرتاب هر موشک، بعید است کشورهای دارنده در زمان استفاده احتمالی، بجز قدرت تخریبی زیاد "اتمی" به سطح پایین تری راضی شوند.
3- علاقه مندان جهت جزییات بیشتر به این مقاله که به طور مفصل تری به موشک های دوربرد می پردازد می توانند مراجعه کنند، دربخشی از آن بیان شده که برای کاهش هزینه هر موشک حداقل سرمایه گذاری لازم باید 2 میلیارد دلار (معادل 40 موشک) باشد تا قیمت هر موشک به رقم 50 میلیون دلار برسد.