سوریه، کشور تسویه حساب ها


امروز سازمان ملل در حال بررسی استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه است. در مورد وقایعی که حدود یک ماه پیش در سوریه رخ داد و پیش بینی هایی مبنی بر تغییر روند تبادل قدرت در سوریه مطرح می شود.
درحالیکه عمده خبرهای داخلی، حتی صحبت های آیت الله خامنه ای بر انتخابات ریاست جمهوری است. کشورهای غربی، عربی و اسراییل تلاش بر پیدا کردن شواهد محکمی از استفاده سلاح شیمیایی توسط بشار اسد دارند و مهمتر از آن  با چانه زنی با روسیه  و ایران شرایط تغییر رژیم در سوریه را دنبال می کنند.

حقیقت این است که بیش از 2 سال جنگ داخلی و کمک های میلیاردی کشورهای خارجی به طرفین درگیر تنها از سوریه "زمین بازی جنگی" ساخته است که محل تسویه حساب های سیاسی کشورها شده است. مردم سوریه چوب بی لیاقتی شاه جوان -بشاراسد- را می خورند که با بی کفایتی تمام،  آینده سوریه را حداقل برای چند دهه تباه کرده و بکل استقلال سیاسی آن کشور را از بین برده است.

تمامی کشورهای ذینفع -شامل عربستان، ترکیه، قطر، مصر، انگلیس، امریکا، اسراییل، روسیه و ایران- تلاش می کنند حداکثر منافع را کسب کنند و حداقل امتیاز را بدهند. که این مساله از الزامات سیاست است اما مشکل آنجاست که هنگامی که نمی توانند پشت میزهای مذاکره به نتیجه قابل قبولی برسند باز در کوچه پس کوچه های سوریه و باخون مردم سوری سهم گیری خود را ادامه می دهند.

تابه حال اکثر این کشورها در سوریه به توازن قوا میان مخالفان و دولت بشار اسد، به هدف حداکثر تضعیف و تخریب سوریه اعتقاد داشتند (در "سوریه، افغانستان جدید"  بیشتر توضیح داده ام) و حمایت هایشان چه از گروه های مخالف و چه از دولت بشار اسد بر این اساس تنظیم می شد. که در نهایت با شیبی از موازنه قوا به نفع گروه های مخالف بشار اسد ادامه یابد تا سقوط دولت و سرکار آمدن دولت جدید ائتلافی (در این میان استثنا ایران بود که با تمام توان از سوریه حمایت میکرد. البته بعد از تحریم های فلج کننده غرب میزان کمک ها بسیار کاهش یافت و در توازن با سایر بازیگران قرار گرفت). با افزایش ابعاد فاجعه انسانی اعم از کشتار و آوارگی و همینطور تخریب فیزیکی شهرها، تبعات آن به حدی افزایش یافته است که در حال عبور از مرزهای سوریه و تهدید امنیت همسایگان و منطقه است. و در نتیجه نیاز است که شیب تعویض قدرت در سوریه تندتر از قبل باشد. گزینه بازگشت اسد وجود ندارد، چرا که بازگشت بشاراسد هیچگاه حکومتی باثبات را در پی نخواهد داشت.

امروز شاید در ظاهر امریکا و انگلیس بدنبال نشانه سلاح شیمیایی در سوریه باشند اما در حقیقت همزمان بدنبال چانه زنی با روسیه برای عدم حمایت از بشاراسد و تغییر نسبتا نرم قدرت و پایان این درگیری های در سوریه هستند. در جبهه دیگر مصر با ایران بر سر تغییر موضع حمایت از دولت سوریه و شاید دادن امتیازات بیشتری در آینده صحبت می کند. کشورهای غربی می خواهند مطمئن شوند که حمایت بیشتر از مخالفان دولت اسد، از طرف ایران و روسیه منجر به توازن دوباره ای در درگیری ها نمی شود و همزمان با توافق ضمنی آنها روند تغیر را هموار کنند.

روزهای آینده مشخص خواهد شد که آیا روسیه و ایران راضی از پیشنهاد های اعراب و غرب شده اند یا خیر. البته تفاوت ماهوی  خواست ایران با روسیه در تهدید منافع اسراییل از سوی ایران است، در حالی که روسیه خواهان قدرت گرفتن گروه های همسو با این کشور است. چرا که بعد از مصر و عراق این کشور آخرین پایگاه روسیه در منطقه و بین اعراب است از مجموعه کشورهای عرب متمایل به بلوک شرق.

شخصا امیدوارم که این دور از مذاکرات میان طرفهای درگیر-و موضوع سلاح های شیمیایی- ، آخرین دور باشد و شرایط جدید بتواند همه طرفها را ارضا کند تا بیش از این شاهد کشتار، تخریب و جنایات در سوریه نباشیم. گرچه که سوریه ضعیف بهترین گزینه برای تمامی کشورهای ذینفع است.

هیچ نظری موجود نیست: